W dniach 26 i 27 maja 2025 r. w Warszawie odbyły się warsztaty zorganizowane przez Europejski Instytut Związkowy ETUI pod tytułem „Dostęp ERZ do wymiaru sprawiedliwości”. Ich głównym celem było przygotowanie członków Europejskich Rad Zakładowych (ERZ) do skuteczniejszego korzystania z dostępnych narzędzi prawnych w ramach krajowego i unijnego systemu sądownictwa.

W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele naszej Sekcji: Jurek Iwaszkiewicz, członek Prezydium ERZ w Orange oraz Łukasz Mickiewicz, koordynator ds. ERZ w sektorze ICTS w Polsce.

Program obejmował analizę orzecznictwa, przegląd praktyk stosowanych w radach zakładowych oraz sesje robocze poświęcone barierom, z jakimi członkowie ERZ spotykają się w dostępie do wymiaru sprawiedliwości. Warsztaty dały także przestrzeń do wymiany doświadczeń i dyskusji o rozwiązaniach, które mogą realnie wzmocnić pozycję rad wobec pracodawców prowadzących działalność transgraniczną.

Podczas swojego wystąpienia Jurek Iwaszkiewicz skupił się na praktycznych rozwiązaniach funkcjonujących w Europejskiej Radzie Zakładowej Orange. Szczególny nacisk położył na dobrze wynegocjowane porozumienia, które pozwalają radzie skutecznie działać i egzekwować prawo do informacji i konsultacji. Wskazał także konkretne przykłady działań, które mogą być inspiracją dla innych rad w Europie.

Spotkanie odbyło się w trakcie trwających prac nad nowelizacją dyrektywy o Europejskich Radach Zakładowych. W przerwach między panelami uczestnicy, w tym również nasi przedstawiciele, prowadzili rozmowy na temat osiągniętego kompromisu i możliwych scenariuszy jego wdrożenia w państwach członkowskich.

Z punktu widzenia związków zawodowych kluczowe zmiany zawarte w propozycji nowelizacji obejmują przede wszystkim wzmocnienie prawa ERZ do dochodzenia swoich uprawnień przed sądami i organami administracyjnymi oraz zapewnienie finansowania kosztów reprezentacji prawnej. Istotne jest również wprowadzenie skutecznych sankcji wobec pracodawców, którzy nie wypełniają swoich obowiązków w zakresie informacji i konsultacji. Trzeci ważny punkt to doprecyzowanie definicji spraw ponadnarodowych, tak aby uniemożliwić unikanie dialogu z ERZ przy podejmowaniu istotnych decyzji mających wpływ na pracowników w różnych krajach.

To postulaty, na które europejski ruch związkowy czekał od wielu lat. Teraz wszystko zależy od dalszych prac legislacyjnych i ostatecznego przyjęcia nowych przepisów przez Radę i Parlament Europejski.

Z perspektywy naszej działalności to jasny sygnał, że Europejskie Rady Zakładowe muszą mieć realny wpływ na decyzje podejmowane w międzynarodowych korporacjach i nie mogą być jedynie ciałem o charakterze symbolicznym.

Materiał przygotował Łukasz Mickiewicz